Zieke vrouwZieke vrouw | Krediet: Eugenio Marongiu / Getty ImagesAls het gaat om auto-immuunziekten, krijgen vrouwen ongetwijfeld het kortste eind. Bijna 80% van de mensen die aan auto-immuunziekten lijden, zijn vrouwen, en tot voor kort hadden wetenschappers geen idee waarom. Maar nieuw onderzoek kan het antwoord bieden, en de boosdoener zit ongeveer net zo diepgeworteld als ze komen: onze genen.
Historisch gezien was onderzoek naar de reden waarom vrouwen zo onevenredig worden getroffen door aandoeningen zoals psoriasis, de ziekte van Crohn en reumatoïde artritis, gericht op geslachtshormonen, zoals oestrogeen en testosteron. Echter, een nieuwe studie gepubliceerd in het tijdschrift Natuur Immunologie nam een geheel nieuwe aanpak, en als Gezondheid rapporten, de resultaten zijn eye-opening.
'We hebben een geheel nieuwe invalshoek gevonden', zegt senior auteur Johann Gudjonsson, M.D., Ph.D., universitair docent dermatologie aan de Universiteit van Michigan in een release. 'Ons team identificeerde een verschil in genexpressie tussen de geslachten dat verband houdt met gevoeligheid voor auto-immuunziekten.'
Kortom, er is iets ingebed in het DNA van een vrouw dat hen vatbaarder maakt voor het ontwikkelen van een auto-immuunziekte. Auto-immuunziekten zoals psoriasis en lupus treden op wanneer het immuunsysteem van het lichaam overreageert en op zijn beurt zichzelf aanvalt, waardoor het lichaam wordt overspoeld met ontstekingseiwitten die vitale organen kunnen beschadigen.
In hun onderzoek richtten Gudjonsson en zijn team zich op auto-immuunziekten van de huid, waaronder psoriasis en lupus. (Hoewel lupus het hele lichaam aantast, hebben vier van de 11 criteria voor diagnose betrekking op de huid.) Na analyse van genetisch materiaal van huidmonsters van 82 gezonde mannen en vrouwen, ontdekten ze maar liefst 661 genen die anders tot expressie werden gebracht bij vrouwen dan bij mannen. Van veel hiervan is al bekend dat ze betrokken zijn bij de immuunfunctie en sommige zijn in verband gebracht met auto-immuunziekten.
'Deze bevinding suggereerde dat deze geslachtsgebonden genen niet alleen bijdroegen aan een verhoogde vatbaarheid voor ziekten, maar mogelijk ook aan een verhoogde ziekteactiviteit', schreven de onderzoekers. 'In deze context merken we op dat vrouw zijn de sterkste risicofactor is voor de ontwikkeling van auto-immuniteit, en dat het de geïdentificeerde auto-immuun genetische risicovarianten in de schaduw stelt.'
Nog opmerkelijker was hun vermogen om één eiwit, VGLL3 genaamd, te identificeren als een 'hoofdregulator' van ontsteking en auto-immuniteit. In gezonde huidmonsters ontdekten onderzoekers dat VGLL3 alleen actief was bij vrouwen.
De auteurs suggereren dat deze genen en eiwitten op een dag nuttig kunnen zijn bij het beoordelen van wie het meeste risico loopt op auto-immuunziekten, of voor het identificeren van doelen voor nieuwe medicijnen. 'Meer informatie over deze ziekteprocessen bij elk geslacht zal kansen bieden voor therapeutische interventies die we ons eerder niet hadden voorgesteld', zei Dr. Gudjonsson, 'inclusief zowel preventie als behandeling.'